Ritthem, ongeveer honderd jaar geleden
Het inwonertal was ongeveer hetzelfde als nu, ongeveer 550 inwoners.
Het dorp was nagenoeg zelfvoorzienend. Het contact met de ‘buitenwe-
reld’ ging voornamelijk via de bode die bijna elke dag naar stad (Mid-
delburg) reed en zodoende af en toe een nieuwtje meenam, of via de
grotere boeren die elke donderdag naar de markt gingen in Middelburg,
ook druppelde er nieuws binnen via de kleine boeren en tuinders die naar
de dinsdagmarkt gingen in Vlissingen.
Voor de rest deed iedereen wat hij moest doen en het
leven ging op zijn gemakje verder.
Het spreekt voor zich dat alles in het dorp om de land-
bouw draaide. Toendertijd waren er ongeveer zeventig
stuks boerenbedrijven (jes( in de voormalige gemeente
Ritthem, die varieerden in grootte van een half tot dertig
hectare, die boeren hadden samen ongeveer honderd
paarden, grote boeren hadden wel vijf of zes trekpaar-
den, kleine boeren een of nog kleinere boeren hadden
soms een drielingpaard, dat is een paard dat driekwart
van de normale grootte was, zijn wagen en eventuele
machines waren ook driekwart van normaal.
Kleine tuinders hadden geen paard, zij spitten en bewerk-
ten het land met de hand, sommige tuinders versleten
een spa per jaar.
Als een boer stopte met boeren werd er een koopdag
gehouden, het was dan feest op het dorp op de bewuste
dag, want rond die verkoping was het dan een soort ker-
mis. Traditie was dat er dan ook koeken verkocht werden
die men ‘ïelikmaekers’ (huwelijkmakers)noemde, een
soort taaitaai.
Het is gebeurd dat iemand de gebouwen kocht met
weinig grond, simpelweg omdat hij niet meer geld had,
daar dreef men dan weleens de spot mee, ook om zijn
grote mond. Betreffende boer werd dat gepraat beu en
schreef op zijn ‘ofekken’ (toegangshek( ‘een hrôte schure
weinig land een hrôte smoel en hin verstand’. Nadien
werd er minder geroddeld.
Een menwagen kostte toen ongeveer tachtig gulden
en een verewagen ongeveer zestig gulden, ze werden
gemaakt bij de plaatselijke wagenmaker die in de Wever-
straat zat, pal naast de smid, want die had hij nodig voor
het ijzerwerk. Zo een verewagen (zo genoemd naar de
veren die er onder zaten) werd gebruikt om naar de don-
derdagse markt te gaan, op visite en om te ‘spelerieên’
(een dag rond Walcheren en af en toe te stoppen bij een
herberg).
Er waren toen ongeveer
vijfentwintig verewagens
in Ritthem. Grote boe-
ren hadden een of meer
knechten en enkele arbei-
ders, kleine boeren soms
maar een arbeider. Knech-
ten verdienden meer dan
arbeiders, knechten deden
het paardenwerk en zorg-
den onder andere voor de
koeien. Arbeiders deden alleen handwerk.
Je had ook nog losse arbeiders die geen vast
werk hadden en die zich bij de travalje op het
dorp verzamelden in afwachting of er een
boer kwam die ze nodig had.
De knechts, arbeiders en de meiden die een
dienst hadden bij een boer kregen vrij op
‘liesjesdag’, dat waren de eerste donderdag
in mei en oktober. Dan werden de bloeme-
tjes buiten gezet, men had juist het half-
jaarlijkse loon ontvangen en men ging naar
Middelburg feestvieren. Met liesjesdag kon
men ook van dienst wisselen. Als er iemand
een slechte dienst had (een akelige of gie-
rige boer of boerin) probeerde men uit alle
macht van die dienst af te komen.
Boeren die bekend stonden om hun slechte
naam hadden soms moeite om goed perso-
neel te houden.
De reclame deed ook zijn intrede, op een
woning die op de hoek van het wegeling
stond, hing vroeger een emaille reclame
bord van een verzekeringsmaatschappij
afgekort: OBWM, de mensen maakten er
van o boer wordt mens.
Lieven
nderen toen op school
Aankondiging van een openbare verkoping. ‘Nieuwerve’, bracht toen
22.327 gulden op. ‘De karnemelkshoek’ bracht 35.882 gulden op en
het woonhuis 3100 gulden.
Een verewagen, ergens op pad op Walcheren.
Uw multi merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw multi mer
pecialist
voor onderhoud en reparatie aan elk m
bent u bij ons welkom
Officie
nault Erkend
Reparateur voor W
ren
ssingen
)
Uw multi merken spe
t
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel Rena
rkend
Reparateur voor Walchere
Marie
Uw multi merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw
i merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
cieel
nault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen)
Uw
ti m
n speciali t
vo r ond rhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel
nau
kend
Reparateur voor Walcheren
30
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vli singen
)
8466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen)
Uw multi merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw multi merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Offic
l Re
Erk nd
R parateur voor Walcheren
0
Mari Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen)
Uw mult merken speciali t
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel Re
Er
R parateur voor Walcheren
Mari C ieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen)
Uw multi merken s
voor onderhoud en reparatie
bent u bij ons welk
icieel Renault Erkend
parateur voor Walcheren
www.autodijkwel.nl
www.autodijkwe
Uw multi merken sp
voor onderhoud en reparatie a
bent u bij ons welko
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Soub
Uw multi merken specialist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
fficieel Renault Erkend
arateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
ie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
Uw multi m
voor onderhoud
bent u
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
www.a
Uw multi m
voor onderhoud
bent u
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
www.autodijkwel.nl
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
www.
Te
Marie Curieweg 3, 43
Uw multi merken
voor onderhoud en reparatie
bent u bij ons welk
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-So
Uw multi merken specialist
ratie aan elk merk
Officieel R nault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw multi merken s
alist
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij o s welkom
Officieel Renau
kend
Reparateur v or Wal eren
Tel: 0118-417130
ouburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Souburg (Vlissingen)
Uw multi merken specialis
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel Renau t Erken
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie C
gen
)
Tel: 0118-488466
Ma
ngen)
Uw multi merken specialist
voor onderho d en repar tie aan elk merk
Officie l Renault Erkend
Reparateur voor Walchere
Uw ulti merk
ecialist
voor onderhoud en reparatie aan elk mer
bent u bij ons welkom
Officiee
ault Erkend
Reparateur vo r Wa
en
gen
)
Uw multi merken speci
voor nderhoud en repar tie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officie l Renau
end
Reparateur vo r Walcheren
w
M
w
Marie Cu
U
cialist
Officie
Re
Uw multi mer en specialist
voor onder ud en r aratie aan elk merk
Officieel Renault Erkend
R parateur voor Walcheren
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen)
Uw multi merken specialist
voor onderhoud e r paratie aan elk merk
Offi i el R nau t Erkend
Repar t ur
r Walcheren
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vli singen
)
Tel:
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vli singen)
Uw multi m rken specialist
voor onderhoud en rep r ti aan el merk
Officieel Rena l Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw multi merken specialist
voor n erhoud en r p ratie aan elk merk
ent u bij ons welkom
c eel
nault Erkend
Reparateur voor Walcheren
-417130
Mari Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Mari Curieweg 3, 4389 WB Oost-Soubur (Vlissingen)
Uw multi merk n speciali t
voor n erhoud en r p ratie aan elk m r
ent u bij ons welkom
Officieel
naul
kend
Reparateur voor Walcheren
Mari Curieweg 15, 4389 WB Oost-Soubur (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Mari Curieweg 3, 4389 WB Oost-Soubur (Vlissingen)
Uw multi merken
voor onderhoud en reparatie
Officieel Renault Erk nd
Reparateur voor Walcheren
utodij
Uw multi merken s
voor onderhoud en reparatie
bent u bij ons welko
Officieel Renaul Erk nd
R parateur voor Walcheren
Tel: 011 -4 7130
Mari Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Sou
Uw mult merken speciali
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel Rena Erkend
R parateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Mari C rieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Mar e Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vli singen
Uw multi merken s
voor onderhoud en reparatie
bent u bij ons welk
cieel Renault Erkend
parateur voor Walcheren
www.autodijkwel.nl
Uw multi merken s
voor onderhoud en reparatie
bent u bij ons welko
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Sou
Uw multi merken specialis
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
cieel Renault Erkend
arateur voor Walcheren
www.autodijkwel.nl
Tel: 0118-417130
e Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissinge
Uw multi m
voor onderhoud
bent u
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Uw multi m
voor onderhoud
bent
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
www.autodijkwel.nl
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
www
Te
Marie Curieweg 3, 43
Uw multi merken
voor onderhoud en reparati
bent u bij ons wel
Officieel Renault Erkend
Reparateur voor Walcheren
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15, 4389 WB Oost-Souburg (Vlissingen
)
Tel: 0118-488466
Marie Curieweg 3, 4389 WB Oost-So
Uw multi merken specialist
voor
n elk merk
ffici el R nault Erke d
parateu voo Walcheren
Uw multi merken special
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officieel Renault Erk
Repar teur v or Walcheren
Tel: 0118-4 713
Marie
singen
)
Tel: 0118-488466
issingen)
w multi merken speciali t
voor onderhoud en reparatie aan elk merk
bent u bij ons welkom
Officie l Renau t Erkend
Reparateur voor Walche en
Tel: 0118-417130
Marie Curieweg 15,
Tel: 0118-488466
Marie Curiewe
Behandeling van moeder en kindje bij o.a.
• preventief voor de bevalling
• check na de bevalling
• bekkenklachten
• onrustige baby
• voorkeurshouding
• overmatig huilen
Behandeling van kinderen bij o.a.:
• problemen met motorische ontwikkeling • leer- en gedragsproblemen
• buikpijn, obstipatie klachten
• ondersteuning bij orthodontie
Behandeling van volwassenen bij o.a.:
• rug, nek en schouderklachten
• hoofdpijn
• maag- en darmklachten
• onbegrepen klachten
Voor meer indicaties kijk op de website.
Diploma Osteopathie bij baby’s en kinder
Vaak gedeeltelijk vergoed vanuit uw aanvullende verzekering.
Ritthemsestraat 58 • 4388 JS Oost-Souburg • 06-29016323
Dames schoenen
Heren schoenen
gd schoenen
Tassen
remonte
Dames Veterboot in bruin of
zwart
€
79,
95
Gebr. Baljeu
Sinds 1903
100 Jaar een Naam in Schoenen
Kanaalstraat 1
Oost-Souburg
0118-461525
ARA
Dames instapper
In taupe of Blauw leder
€
119,
95
Kanaalstraat 1
Oost-Souburg
0118 - 461525
Gebr. Baljeu
Sinds 1903
100 Jaar een Naam in Schoenen
Remonte
Dames veterboot
in bruin of zwart
€ 79,
95
Da es schoenen
ren schoenen
d schoen n
Tassen
Ara
Dames instapper
in taupe of blauw leder
€ 119,
95
Karolingenmarkt Aanbieding
Maandag 5 t/m Zaterdag 10 September
10% KORTIN
